106 lat temu powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej

Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej – znany również jako rząd Ignacego Daszyńskiego lub rząd lubelski – został utworzony w Lublinie, w nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku. 12 listopada Daszyński przekazał władzę Józefowi Piłsudskiemu.

Działacze i sympatycy partii lewicowych m.in. Nowej Lewicy, Razem, PPS - złożyli w Lublinie kwiaty pod tablicą upamiętniającą postać Andrzeja Struga (właśc. Tadeusza Gałeckiego) działacza ruchu socjalistycznego i wolnościowego, pisarza, który był członkiem rządu Ignacego Daszyńskiego – został w nim wiceministrem ds. propagandy. „To postać bardzo zasłużona. Jego poglądy wpisywały się w idee rządu Daszyńskiego, sprzeciwiał się dzikiemu kapitalizmowi, walczył o sprawiedliwość społeczną, o równouprawnienie” – powiedział sekretarz Rady Miejskiej Nowej Lewicy w Lublinie Wiktor Sawicki.

Jego zdaniem założenia programowe i ustawodawcze rządu Daszyńskiego, pierwszego rządu niepodległej Polski, przyczyniły się do rozwoju kraju. „Ten rząd chciał m.in. równouprawnienia dla wszystkich obywateli - mężczyzn i kobiet, Polaków i innych narodowości, dla ludzi różnych wyznań. Dał podwaliny pod to, by nasz kraj w okresie międzywojennym był krajem nowoczesnym i postępowym” – dodał Sawicki.

Obecny na spotkaniu członek zarządu i rzecznik prasowy partii Razem Mateusz Merta podkreślił, że rząd lubelski na ówczesne czasy był przełomowy. „Takie sprawy jak równość kobiet i mężczyzn, ośmiogodzinny dzień pracy, emerytury, opieka zdrowotna to nie była oczywistość. Dla Europy to były sprawy rewolucyjne” - powiedział.

Jego zdaniem rząd Daszyńskiego i jego nowoczesny program do dziś pozostaje inspiracją dla polityków i zobowiązaniem, aby zachować jego zdobycze. Musimy mieć świadomość, że to co zostało wywalczone nie jest dane raz na zawsze. Musimy bronić tych zdobyczy, stać na straży tych praw socjalnych i obywatelskich, które wywalczył rząd Daszyńskiego” – dodał Merta.

Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej powstał w Lublinie, w nocy z 6 na 7 listopada 1918 r., na terenach okupowanych wcześniej przez Austrię. Jego premierem został Ignacy Daszyński (1866-1936) jeden z liderów Polskiej Partii Socjalistycznej, a ministrami byli m.in. Wacław Sieroszewski, Tomasz Arciszewski, Stanisław August Thugutt, Edward Rydz-Śmigły.

Program rządu przedstawiono w manifeście, w którym mówiono o równouprawnieniu obywateli pod względem politycznym, w tym prawach wyborczych dla kobiet, a także o wolności sumienia, słowa, zgromadzeń, zrzeszeń i strajków. Zapowiedziano ośmiogodzinny dzień pracy. Postulowano nacjonalizację kopalń i wielkiej własności ziemskiej. Kształt przyszłego państwa polskiego określono jako demokratyczną republikę parlamentarną. Zapowiadano powszechne wybory do Sejmu.

Rząd Daszyńskiego istniał kilka dni, ale zainicjowane przez niego idee kontynuował kolejny gabinet socjalistyczny utworzony przez Jędrzeja Moraczewskiego 17 listopada 1918 roku. Weszło do niego wielu ministrów z rządu lubelskiego. (PAP)

ren/ dki/